NAA’ALIRSANN YİRİMBEŞE GEL…
Yirimbeş
mi doğruydu, yoksa yirmibeş mi? Küçükken bunu çok merak ederdim. Çünkü bazara (Sebze pazarına “bazar” derdi
büyüklerin pek çoğu) gittiğimizde de satıcılar “yirimbeş” derdi. Bazı seyyar satıcıların dilinde de “yimmbeş” formunu da dinlemişliğimiz
var gerçi… Sonunda babamın dediğini, “yirmi
beş”i kabul edip özel ve sanal Resmi
Gazetemde yayınlatarak yürürlüğünü sağladım. O kadar lüksümüz olmalı değil mi? Tek başına
ver kararı, sanal da olsa istediğin gibi yayınla, uygulayabilirsen uygula. İster beğensinleeer, ister beğenmesinler…
Bir kulaktan gireeer, öbür kulaktan çıkar.
Kaldırımda
çok sık rastladığım “Naa’alırsan
yirimbeş” tezgahları ilgimi çekerdi. Şehit çocuğu olduğundan mahrumiyet
içinde büyümüş babam cebimde her zaman para olmasını ister, sık sık ta param
olup olmadığını sorardı. “Var”
deyince de kızar, “Oğlum, ne biçim
delikanlısın, hiç mi canın bir şey istemez?” anlamında azarı yapıştırırdı.
Elbette canım çok şey isterdi ama, “Mikropludur,
sakın dışarıdan bir şey yeyip içme” talimatı kesin emirdi. Sinemaya gidemezdim. Neriman Köksal, Özcan
Tekgül, Gönül Bayhan ve şu anda anımsayamadığım “artiz” kadınlar baldır-bacak
meydanda dolaştıkları için, tüh-tüh-tüh, dağlara, taşlara, ahlakım
bozulabilirdi. Haftada iki kez Tom
Miks, Teksas almakla ve iki-üç günde bir ayakkabı boyatmakla, hatta sık sık
berbere gitmekle bitmiyordu ki para…
İşte,
bu iki ucu sivri değnek tehdidi altında para harcayabilmek için “Naa’alırsan yirimbeş” tezgahlarını
gözlerimle inceden inceye, yatayda ve dikeyde tarardım. Arada bir kendime,
anneme veya kardeşlerime yarayabilecek şeyler bulurdum.
Cebimde,çoğu
zaman bu tezgahlardan alınma küçük çakı, cep aynası, tarak, minik Pertev
Krem kutusu, kerata dediğimiz ayakkabı çekeceği ve cimbit olurdu. Cimbit’in aslında cımbız olduğunu biliyordum ama
arkadaşlar arasında tedavül değeri olanı cimbitti.
Pertev
krem, alüminyumdan yapılma, yuvarlak, minicik kutuda satılır, cepte rahatlıkla
taşınırdı. Fırıldak, yılan çizgisi yahut
gülle oynarken elimizin dış yüzeyinde oluşan hasarlara ve dudak çatlamasına
karşı iyi bir koruyucuydu. Hem ben kullanırdım, hem de arkadaşlarıma
kullandırırdım. Sadece ben değil, genç olsun, yetişkin olsun, saç-özürlü olmayan her erkeğin cebinde
mutlaka tarak olurdu. Pek çoğunun da, beş-altı santim çapında yuvarlak cep
aynası vardı. Sohbet sırasında veya çalışıyorsa iş arasında ayna-tarak
çıkarılır, saç, bazen de bıyık bir güzel düzene sokulurdu.
Büyüklerin
bazılarında fazladan tsbih, zincir, sigara tabakası, çakmak, müştük ve minik esans
şişesi de bulunabilirdi. “Müştük”
dedim ya, eminim gençlerimizin pek çoğu bilmez; sigara içenlerin kullandığı
emzik, ya da ağızlık. Ucundaki yuvaya sigara geçirilir diğer ucundan çekilir.
Dikkat
ettim de, şimdi büyük marketler de seri sonu yahut mevsim sonu ürünleri
sınıflandırıp “Ne alırsan”
tezgahında satmaya çalışıyorlar. Ama cocukluğumda gördüklerim gibi zevk
vermiyor, merak uyandırmıyor şimdikiler.
TEŞEKKÜR:
Yüce
Atatürk ve yakın arkadaşlarına, mucize
denilebilecek olağanüstü çaba ve gayretleriyle kurulan Cumhuriyeti bize armağan
ve emanet ettikleri için teşekkürlerimi sunuyor, hepsini saygı ve rahmetle
anıyorum. Cumhuriyeti laiklik, adalet,
eşitlik, kalkınma, doğruluk, vatanseverlik başta olmak üzere her birine ayrı
ayrı erdem dediğimiz unsurların demeti olarak bırakan aziz büyüklerimize ne
kadar layık olduğumuz konusunda zaman zaman tereddüt içine düşmekteysem de, Ulu
Önderimizin “Muhtaç olduğun kudret,
damarlarındaki asil kanda mevcuttur” sözüyle ufkumun aydınlandığını
hissedebiliyorum.
